IYAZ ÇİMEN: ‘KİME KELEPÇE TAKILMA KOŞULLARI KANUNDA YAZILIDIR’
Iyaz Çimen, Geçtiğimiz gün Kocaeli ilinde Avukat meslektaşı ile Polis memurları ve Bekçiler arasında yaşanan yaşanan bir olayla ilgili olarak açıklamalarda bulundu. Avukata takılan ters kelepçe ile ilgili olarak yargılamanın sona ermesi ile beraber memurların ceza aldığını, aslında bu konuda memurların hizmet içi eğitimden geçmelerinin faydalı olacağını belirtiyor.
Çimen açıklamasında: ‘Kelepçenin kullanımı kişinin özgürlüğünü kısıtlar ve kişinin ellerinin arkadan birleştirilmesi yoluyla onur kırıcı bir etki yaratabilir. Toplum nezdinde, kişinin henüz suçlu olduğu kanıtlanmamışken, suçluluğuna dair bir algı oluşturma potansiyeli de bulunmaktadır. Bu yüzden, kelepçenin kullanımı dikkatli ve özenli bir biçimde gerçekleştirilmeli, gerektiği durumlarda ve orantılı bir şekilde uygulanmalıdır.
Ters kelepçenin uygulanabilmesi için, polisin makul bir şüpheye veya yasal bir dayanağa sahip olması gerekmektedir. Polis, gözaltına alınan kişiye kendisini tanıtmalı, neden gözaltına aldığını açıklamalı ve haklarını bildirmelidir. Kişiye kelepçe takarken, polis memurunun orantılılık ilkesine uygun davranması ve kişinin sağlığını ve onurunu koruması gerekmektedir. Ters kelepçe uygulandıktan sonra polis, kişiyi en kısa sürede adli makamlara sevk etmelidir.
Yakalanan veya Tutuklanan Kişilerin Nakli. CMK Madde 93. (1) Yakalanan veya tutuklanarak bir yerden diğer bir yere nakledilen kişilere, kaçacaklarına ya da kendisi veya başkalarının hayat ve beden bütünlükleri bakımından tehlike arz ettiğine ilişkin belirtilerin varlığı hâllerinde kelepçe takılabilir. Madde yakalanan veya tutuklanan kimseye, bir yerden diğer bir yere naklinde ne gibi koşullarla kelepçe takılabileceğini göstermektedir. 1.Kişinin kaçacağı hususunda kuvvetli emareler bulunması, 2.Kişinin kendisinin veya başkalarının hayat veya beden bütünlükleri bakımından tehlike belirttiğine dair emarelerin varlığı durumunda kelepçe takılabilecektir. Tasarının 1 inci maddesinde de belirtildiği üzere, zorlayıcı tedbirlerin ancak zorunluluk hâlinde uygulanmaları mümkün olduğundan, kelepçe vurulması gibi aslında onur kırıcı bir işlemin ancak bu hâllerde uygulanması Tasarı tarafından öngörülmüştür.
Kocaeli’nin Gebze ilçesinde 2022 yılında kendilerine mukavemet gösterdiğini iddia ettikleri T.O.’ya biber gazı sıkıp ters kelepçe takmaları üzerine müvekkilinin yaşadığı duruma itiraz eden Avukat Adem Karaca’ya da ters kelepçe takan 2 polis ve 2 bekçi, yargılandıkları davada ‘Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçundan ayrı ayrı 3 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Ayrıca mahkeme, kararın kesinleşinceye kadar sanıkların memuriyetten yasaklanmasına karar veriyor.
Olay, 16 Ekim 2022’de Gebze ilçesi Köşklüçeşme Mahallesi’nde meydana geliyor. Çarşı ve mahalle bekçisi K.M. ile Y.B., şüpheli 2 kişiyi yakalıyor. Bekçiler, şüphelilere müdahale ederken yanlarına, bölgede iş yeri olan T.O. yaklaşıyor. T.O., bekçilerin müdahale ettiği kişinin, dükkanının üst katında başka bir yerde çalışan tanıdığı olduğunu görüp olayı sordu. Bekçilerle T.O. arasında tartışma çıkıyor. Bekçilerden biri K.M. ve T.O.’ya biber gazı sıkıyor. Bu sırada otomobilde oturan T.O.’nun avukatı Adem Karaca da araçtan inip, müvekkilinin yanına gidiyor. Avukat, bekçilere kimliğini gösterip hukuka aykırı hareket ettiklerini söylüyor. Bekçilerin, telsizden takviye ekip talep etmesi üzerine olay yerine polis memurları M.A. ve A.G. de geldiyor. Tartışmayı cep telefonuyla görüntüleyen T.O., ters kelepçe takılıp gözaltına alınıyor. Olaya itiraz eden avukat Karaca da ters kelepçe takılıp polis merkezine götürülüyor. Avukat Karaca ve T.O. ifadelerinin ardından serbest bırakılıyor.
Davanın karar duruşması Gebze 1’inci Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülüyor. Duruşmaya sanık ve müştekilerin tamamı katılırken Kocaeli Barosu Yönetim Kurulu üyeleri ve baroya bağlı avukatlar da meslektaşlarına destek vermek için mahkeme salonunda hazır bulunuyor.
Duruşmada cumhuriyet savcısı mütalaasını açıklıyor. Savcı, sanıklar hakkında ‘Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçunun birden fazla kişi ile birlikte ve kamu görevinin yerine getirdiği nüfuzu kötü kullanmak suretiyle işlendiğini belirterek, sanıkların 4 yıldan 14 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmalarını talep ediyor. Savcı, polis memuru M.K.’nın avukat Karaca’ya küfrettiğini de belirterek, M.K.’nın ‘Alenen hakaret’ suçundan 2 yıl 4 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını talep ediyor.
Sanıkların, Avukat Adem Karaca’ya yönelik ‘Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçu kapsamında 3 yıl 4’er ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar veriyor. Sanıkların T.O.’ya yönelik ‘Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçundan ise 1 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmalarına, bu cezanın da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar veriyor.
Polis memuru M.A.’nın ayrıca yargılandığı ‘Hakaret’ suçundan 1740 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına hükmediliyor. Mahkeme, M.A. hakkında ‘Hakaret’ suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi. Y.B. hakkında ayrıca açılan ‘Haksız arama’ suçundan beraatine karar verdi. Ayrıca mahkeme, karar kesinleşinceye kadar sanıkların memuriyetten yasaklanmasına hükmediliyor.
