IYAZ ÇİMEN ‘İZMİR İLİNDE YAŞANAN ARAÇ SİLECECEĞİ KIRMA’ CEZASI’NI YORUMLADI
Araba Sileceği Kaldırmak Suç Mu?Araba sileceğini kaldırmak, bir şahsın mülküne müdahale etmek anlamına gelir. Bu hareket, mala zarar verme suçu çerçevesinde değerlendirilebilir. Ancak, öncelikle bu eylemin mala zarar verme suçunun gerekliliklerini karşılaması gerekir.
Mala zarar verme suçu, 5237 numaralı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 151. maddesinde tanımlanmıştır.
Kanuna göre, bir kişinin başkasının taşınabilir ya da taşınamaz mülkünü kısmen ya da tamamen yıkmak, tahrip etmek, yok etmek, bozmak, kullanılamaz duruma getirmek ya da kirletmek şeklindeki eylemleri, mağdurun şikayeti halinde cezalandırılmaktadır.Bu suçun meydana gelmesi için yasada belirtilen eylemlerden birinin gerçekleştirilmesi yeterli olacaktır. Araba sileceğini kaldırmak, mala zarar verme suçunu oluşturabilecek tahrip etme, bozma, kullanılamaz hale getirme eylemlerini içerebilir.
Bu suç kasten işlenen bir suç olduğundan dolayı, kazaen işlenemez. Mağdur, olayı öğrendiği tarihten itibaren altı ay içinde şikayetçi olabilir ve suçlunun cezalandırılmasını talep edebilir.
Araba sileceğini kaldırmak eylemi, mala zarar verme suçu kapsamına girmeyen bir eylem olsa bile, bir başka kişinin taşınabilir malına yapılan bir müdahale olduğu için gerçekleştirilmemesi en doğrusudur.
Araba Sileceklerinin Kaldırılması Yasalara Aykırı Mı?Araba sileceklerini kaldırmak, bazı durumlarda Türk Ceza Kanunu (TCK) çerçevesinde bir suç teşkil edebilir ve ceza davasına konu olabilir. Ancak, bu eylemin yasal yönünü sadece ceza davası olarak görmemek gerekir; aynı zamanda tazminat hukuku kapsamında da hukuki sonuçlar doğurabilir.
Bu bağlamda, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) kapsamında, haksız fiil olarak tanımlanan silecek kaldırma eylemi, bağımsız bir tazminat talebine neden olabilir.
Bu kanuni düzenleme gereğince, bir kimse hukuka aykırı ve kusurlu bir eylemle başka birine zarar verdiğinde, bu zararı gidermekle yükümlüdür.Örneğin, bir kişinin aracının sileceklerine ya da aracına zarar veren bir başka kişi, bu eylemi ile zarar vermiş olacak ve dolayısıyla zararın telafisi gerekecektir.
Sonuç olarak, araba sileceklerini kaldırmak, belirli koşullarda ceza davasına konu olabilecek bir eylemdir ve haksız bir fiil olarak tazminat taleplerini de beraberinde getirebilir. Bu nedenle, bu eylem yasalara aykırı olarak nitelendirilebilir ve ilgili yasalar TCK ve TBK’dir.
Bir kişi mahalledeki arabanın sileceğini kaldırırken, silecek mekanizmasına zarar verdiği gerekçesiyle hapis cezasına çarptırıldı. Mahkemeden ‘Buraya park etme’ anlamını taşıyan ‘silecek kaldırma’ya emsal ceza geldi. Bir kişi mahalledeki arabanın sileceğini kaldırırken, silecek mekanizmasına zarar verdiği gerekçesiyle hapis cezasına çarptırıldı.
İzmir Buca’nın Akıncılar Mahallesi’nde yaşanan olayda, E.İ., N.A.’ya ait park halindeki otomobilin sileceklerini park yerini uygunsuz bulduğu için kaldırdı. Sileceklerin orta soket kısmı yerinden çıktı.
Bunun üzerine E.İ. ile N.A. arasında tartışma çıktı. N.A., avukatı Tamer Atabay ile birlikte yargıya başvurdu.
Soruşturma sonrası hazırlanan iddianamede E.İ. için ‘Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkmak, tahrip etmek veya zarar vermek’ suçundan 4 aydan 3 yıla kadar hapis istendi.
Davanın İzmir 18’inci Asliye Mahkemesi’nde 12 Kasım’da görülen 2’nci duruşmasında ifade veren N.A. sileceklerinin kaldırıldığını söyledi. İfadenin devamı şöyle:
Olay günü oğlumu pide almaya göndermiştim. Pencerede onu bekliyordum. Sanıkla yanındaki bir erkeğin aracımın önünden geçerken silecekleri sert bir şekilde kaldırdıklarını görüp, yanlarına gittim. Sileceklerimi neden kaldırdıklarını sordum. Aramızda tartışma çıktı. Olay nedeniyle sileceğimin soketindeki diş kırılmıştı. Sonradan bunu 1000 TL’ye yaptırdım. Zararımın tazminini istiyorum. Şikayetçiyim. Sanık E.İ. ise savunmasında kendisine yöneltilen suçlamayı reddettiği için N.A.’nın zararını karşılamayı kabul etmediğini söyledi. Sileceği kırmadığını ifade eden N.A. nasıl kırıldığını da bilmediğini belirtti. “Ben sadece uyarmak için sileceği kaldırdım.” diyen N.A. “Kırmak isteseydim kırardım. Ben sağ sileceği kaldırmıştım. Kendisi ifade ederken, sol sileceğin dişinin kırıldığını söyledi. Bu hususun da dikkate alınmasını talep ediyorum. Beraatimi istiyorum” dedi.
Mütalaasını veren duruşma savcısı, sanık E.İ. için iddianamede istenilen cezayı talep etti. Mütalaanın ardından hakim, E.İ.’e TCK’nın 151/1 maddesi gereğince suçun işleniş biçimi, suçun işlenmesinde kullanılan araç, suç konusunun önem ve değeri, suç sebep ve saikleri, göz önüne alınarak 1 yıl hapis cezası verdi. Hakim, ardından da bu cezayı 100 gün karşılığı, 5 bin TL adli para cezasına çevirdi. Haksız tahrik indirimi de uygulanmadı.
Kararı değerlendiren N.A.’nun avukatı Tamer Atabay, mala zarar verme suçu oluşması için bir şeyin kırılmasının kesinlikle gerekmediğini belirterek, malın zarar görmesi, yerinden çıkması ve tahriş olmasının da yeterli olduğunu kaydetti. Vatandaşların dikkatli olmaları gerektiğinin altını çizen Atabay, “Silecek kaldırmak ülkemizde yaygın. Yine bu yargılamada olduğu gibi hapis cezasıyla karşı karşıya kalınabilir” dedi.