EĞİTİMCİ YAZAR MERVE İNAL GÜNGÖR: ‘ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE KİTAP OKUMA ALIŞKANLIĞI KAZANIMI’

Çocuklar kitap sayesinde yaratıcılık, düşünme, problem çözme yeteneklerini geliştirirken doğaya ve çevresindeki diğer canlılara karşı da hassasiyet kazanır.
Okuma alışkanlığı, bireyin okumayı öğrenmesiyle birlikte bu eylemi severek ve isteyerek yapmasında kazanması gereken önemli bir beceridir.
Bu alışkanlığın kazanımında rol oynayan birçok etken vardır.
Kitap okumanın alışkanlık haline gelmesinde en önemli rol ebeveynlerdedir.
Ebeveynler alışkanlık kazanımında rehber ve rol-model olmalıdır.
Evde bir kitaplık oluşturmak ve çocuğuna oyuncağın yanı sıra kitap da alınması, kitap sevgisini aşılayacaktır.
Yaş aralıklarına göre incelenecek olursa: Bebeklik döneminde (0-3 yaş) her çocuğun gelişimi, kişiliği, yeteneği ve ilgi duyduğu konular farklıdır.
Bu dönemde çocuğun kazandığı her sözcük onu geliştirecektir.
0-3 yaş çocuklarına okunacak kitapların parlak renkli, net görünümlü ve yakın çevresini ilgilendiriyor olması daha çok dikkatini çekecektir.
Seçilecek kitaplar çocuğun tutabileceği boyutta ve kendini keşfedebilmesi adına karton, kumaş gibi kaliteli malzemeden üretilmiş olması daha sağlıklı olacaktır.
Dikkat süreleri çok kısa olduğu için resimli kitaplar tercih ederek jest, mimik ve ilgi çekici ses tonu kullanmak daha eğlenceli hale getirecektir.
Okul öncesi dönem (3-6 yaş) okumaya hazırlık olan bu dönemde çocuk harfleri tanıyaraktemelini oluşturmaktadır. Bu dönemde sözcük gelişimi için çokça sözcük tekrarı ve uygun birdil kullanımı önemlidir.
Yaşına uygun resimli kitaplar, tekerlemeler ve masallar okunabilir. Resimli kitap okuma dilve okuma yazma becerilerini geliştirecektir.
Bu dönemde çocuk gerçekçidir hayal dünyası yakın çevresinden oluşmaktadır. bu sebeple okunacak masallar günlük yaşamdan alıntı olmalıdır.
Çocuk kendini kahraman yerine koyup gözünde canlandıracak ve hayal gücünü geliştirecektir.
Okul döneminde (7-12 yaş) ise çocuk okuduğunu öğrenme ve keyif alma sürecindedir.
Kitap okumanın yöntem ve tekniklerini bilerek Türkçe becerisini kazanacaktır.
Edinilecek olan bu alışkanlık küçük yaşlarda kazanılır. Okul hayatına başlamadan önce alınacak resimli kitaplar, boyama kitapları, sesli-yapıştırmalı kitaplar bu kazanımın temelini oluşturacaktır.
En iyi öğrenme şekli model almadır.
Çocuğun aile bireylerini kitap okurken görmesi çocuğa önemli bir motivasyon kazandıracaktır. Okunan kitaplar hakkında konuşulmalı, günlük yaşam akışında yer verilmelidir.
En önemlisi, tüm çocukların bir kütüphanesi olmalıdır. Kütüphaneyi kendi süslemesi ve boyaması kitap okumasını destekleyecektir.
Kitap seçiminde çocuklar yönlendirilebilir; yazılar, televizyon programları ve dergiler takip edilebilir.
Kitabevleri ve fuarlar ziyaret edilerek aktivite haline getirilebilir.
Unutmayalım, kitapsız büyüyen çocuk, susuz bir ağaca benzer. Çocukların geleceğine yapılanen büyük yatırım onlara kitap okuma sevgisini aşılamaktır.