AVUKAT IYAZ ÇİMEN ‘YABANCILARIN ÇALIŞMA İZNİ MUAFİYETLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİĞİ’ DEĞERLENDİRDİ

Avukat Iyaz Çimen, ‘Yabancıların çalışma izni muafiyetinde değişiklik yapıldığını belirterek yeni düzenlemenin Resmi Gazetede yayımlandığını belirtti.
Bakanlıktan yönetmelik değişikliğine ilişkin yapılan açıklamaya göre, Uluslararası İşgücü Kanunu kapsamında düzenlenen çalışma izni muafiyeti, yabancılara izin alma yükümlülüğünden muafiyet sağlamayacak. Ancak başvuru yöntemi ve başvurunun değerlendirilmesine ilişkin farklı bir süreç işletilecek ve nihai olarak yabancılar için yine bir izin düzenlenecek.
Ülkemizdeki yabancıların çalışma hayatında kayıtlılığının artırılması ve Türkiye’nin kalkınmasına katkı sağlayacak iş, meslek ve sektörlerde çalışacak yabancıların çalışma izni muafiyeti prosedürlerinin kolaylaştırılması amacıyla ‘Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nde değişiklik yapıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan değişiklik, Resmi Gazete’de yayımlandı.
‘Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Uluslararası İşgücü Kanunu kapsamında düzenlenen çalışma izni muafiyeti, yabancılara izin alma yükümlülüğünden muafiyet sağlamayacak. Ancak başvuru yöntemi ve başvurunun değerlendirilmesine ilişkin farklı bir süreç işletilecek ve nihai olarak yabancılar için yine bir izin düzenlenecek.
Çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilen yabancılar arasında bilimsel, kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetler kapsamında çalışacaklar, akademisyenler, araştırmacılar, petrol ve doğal gaz arama ve çıkarma faaliyetlerinde çalışacak profesyoneller, gemi adamları, profesyonel sporcular, tur operatörü temsilcileri ve stajyerler gibi farklı gruplar yer alıyor.
 
Yapılan düzenlemeyle, geçici koruma sağlananlar ile insani ikamet izni sahibi yabancılardan İçişleri Bakanlığı’nca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirilenler çalışma izni muafiyeti kapsamında çalışabilecek. Diğer taraftan, Bakanlık, bu gruplardan çalışma izni alması gerekenler için çalışma izni süreçlerini yürütmeye devam edecek.
 
İletişim Başkanlığı’nın uygun görüşü olması kaydıyla daimi basın kartı kapsamında Türkiye’ye gelen yabancı basın mensuplarına da çalışma izni muafiyeti kapsamında çalışma imkanı verildi. Düzenleme ile uluslararası kamuoyu ve iletişimin tüm araç ve yöntemleri ile Türkiye’nin her alanda nitelikli temsilinin ve tanıtımının sağlanması suretiyle Türkiye markasının güçlendirilmesi amaçlanıyor.
 
Değişiklikle ekonomik, sosyokültürel ve teknolojik alanlar ile eğitim konularında Türkiye’ye önemli hizmet ve katkı sağlayabilecekleri ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilen yabancılara verilen çalışma izni muafiyetinin azami süresi 6 aydan 3 yıla çıkarıldı.
 
Gençlik ve Spor Bakanlığı veya Türkiye Futbol Federasyonu’nun uygun görüşü olması kaydıyla Türkiye’ye gelen profesyonel yabancı sporcu ve antrenörler ile spor hekimi, spor fizyoterapisti, spor mekanisyeni, spor masözü veya masörü ve benzeri spor elemanı yabancıların da çalışma izni muafiyetine ilişkin kolaylık sağlandı.
Tur operatörü temsilcisi olarak çalışacak yabancıların çalışma izni muafiyetlerinin süresinin hesabında ise takvim yılı esas alınacak. Ayrıca yönetmelikle, yabancının çalışma izni muafiyeti başvurusu yapabileceği süre olan Türkiye’ye yasal giriş tarihinden itibaren başlayan 30 günlük süre eşiği kaldırılarak yabancıya, Türkiye’de yasal olarak bulunduğu süre içerisinde çalışma izni muafiyeti başvurusu yapma imkanı da getirildi.
Süreli Çalışma İzni
 
13/8/2016 tarih ve 29800 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununa göre çalışma izin başvurusu olumlu değerlendirilen yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir iş yerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl süreli çalışma izni verilir.
 
Çalışma izni süre uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde yabancıya aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilir. Ancak, farklı bir işveren yanında çalışmak üzere yapılan başvurular 7. maddenin birinci fıkrası kapsamında değerlendirilir.
 
Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak, yabancının başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamaz.
 
Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanır.
Süresiz çalışma izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü yoktur.
Bağımsız Çalışma İzni
 
Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir.
 
Bağımsız çalışma izninin uluslararası işgücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır. Bağımsız çalışma izni süreli olarak düzenlenir.
 
 
Turkuaz Kart
 
Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilir.
 
Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilir. Bakanlık, geçiş süresi içinde işveren veya yabancıdan yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilir. Geçiş süresi içinde 15 inci madde uyarınca iptal edilmeyen Turkuaz Kartta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu hâlinde kaldırılır ve süresiz Turkuaz Kart verilir. Bu başvuru, geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kalmasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılır. Bu süre dolduktan sonra geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilir ve Turkuaz Kart geçersiz hale gelir.
 
Turkuaz Kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına Turkuaz Kart sahibi yakını olduğunu gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge verilir.
 
Turkuaz Kart sahibi yabancı bu Kanunda düzenlenen süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanır.
 
Turkuaz Kart uygulamasında; akademik alanda uluslararası kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide ülkemiz bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilir.
Geçici koruma sağlanan yabancılara bu madde hükümleri uygulanmaz.