AVUKAT IYAZ ÇİMEN ‘KİŞİSEL VERİLERİ BAŞKALARI İLE PAYLAŞMA VE YAYMA ‘SUÇUNU DEĞERLENDİRDİ

Avukat Iyaz Çimen, Kişisel verilerin kişiye özel olduğunu belirterek, ‘Adından da anlaşılacağı üzere, kişisel veriler adından da anlaşılabileceği gibi kişiye özgüdür. Bu bilgilerin hukuka aykırı yollardan ele geçirilmesi, yayılması, başkalarına verilmesi kanun uyarınca yasaktır. Kişinin hayatının gizliliğini ihlal etmek kapsamında yer alan kişisel verilerin ihlali suç olarak kabul edilir. Bunun yanı sıra özel hayatın gizliliğini ihlal suçundan farklı bir suç olması ile de verilen cezalarda değişiklik olur.
Kişisel veriler bu açıdan herkes tarafından bilinmesi mümkün olmayan verileri ifade eder. TCK 136’da seçimlik hareketli suçlar kapsamında kişisel verileri ele geçirme, yayma suçu ve cezası yer alır.  Suç oluşacağı zaman yapılacak şeçimlik hareketler aşağıdaki gibidir:
Kişisel verilerin yasaya aykırı olarak başkalarına verilmesi,Kişisel verilerin yasaya aykırı olarak yayılması,Yasaya aykırı yollardan kişisel verilerin ele geçirilmesi.
Medyada yer alan haberlere göre ‘Sevim Alan, kendisiyle aynı işi yapan Nuray ve Alkan Yıldız çiftiyle ticari anlaşmazlık yaşadı. Yıldız çifti, kendi adlarına tescilli olan ‘star protokolü’ isimli uygulamanın Alan tarafından izinsiz kullanıldığını açıkladı. Bu duruma sinirlenen Alan, çiftin ev adresini, kimlik bilgilerini sosyal medya hesabında ifşa etti.
Yıldız çifti, kişisel bilgilerinin yayınlanmasının ardından ölüm tehditleri aldıklarını söyleyerek Sevim Alan’dan şikayetçi oldu. Anadolu 36. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen davada, sanık Sevim Alan’a kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirme ve yayma suçundan 2 yıl 1 ay hapis cezası verildi. Kişisel verileri hukuka aykırı olarak başkasına verme ve yayma ayrı bir suç olarak 5237 sayılı TCK’da düzenlenmiştir. Suçla korunan hukuki değer, kişinin özel hayatı ve kişisel verileridir.
Kişisel verilerin korunması bakımından Anayasa ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda düzenleme yapılmıştır. Anayasa ve Kanunun belirlediği amaçlar ve görevler kapsamında kişisel veriler kaydolunur ve işleme tabi tutulur.
Kişilerle ilişkilendirilebilen her türlü veri kişisel veridir. 6698 sayılı Kanun’da kişisel veri, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi” olarak tanımlanmıştır.
Kanun gereğince veya kişinin rızasıyla tutulan kişisel veri hukuka uygun elde edilmiş veridir. Ancak bu verilerin kanuni bir düzenleme olmadan veya kişinin rızası hilafına kaydedilmesi ve kullanılması halinde bu suçun işlenmesi söz konusu olur.
Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Hem hukuka uygun verinin ele geçirilmesi ve yayılması söz konusu olabileceği gibi hukuka aykırı elde edilmiş bir verinin de ele geçirilmesi ve yayılması da mümkündür. Hukuka aykırı bir kaydetme söz konusu ise hem kaydetme hem de ele geçirip kullanma suçları ayrı ayrı işlenmiş olacaktır.
Kişisel Verileri Ele Geçirme veya Yayma Suçu UnsurlarıHukuka uygun bir şekilde veya hukuk dışı bir şekilde kaydedilmiş bir verinin;
          – Başkasına verilmesi,
          – Ele geçirilmesi,
          – Başkalarının duyabileceği, görüp öğrenebileceği veya herhangi bir surette muttali olabileceği şekilde açıklanması,
          Suç olarak düzenlenmiştir.
          Suçun faili gerçek kişidir ancak bu suç bir tüzel kişi yararına gerçek kişi tarafından da işlenebilir.
          Verinin verilmesi, ele geçirilmesi internet üzerinden de yapılabilir ya da elden kaydedilen araçlarla da yapılabilir.
          * Ele geçirme ise kişisel verinin kaydedildiği yerden alınması, verinin bulunduğu bilişim sistemine girilerek kaydedilmesi ve bunların taşınır cihazlara depolanması suretiyle de işlenebilir.
          * Kişisel verilerin yayılması ise bu verilerin başkalarının erişimine hazır hale getirilmesiyle işlenmiş olur. Yayma eylemi yazılı, görsel ya da sanal olarak işlenebilir. Suç, verilerin el geçirme, başkasına verme ve açıklanamsıyla işlenmiş olur.
          * Bu suçlardan her biri ayrı ayrı işlenebileceği gibi birlikte işlenmesi de mümkündür. Birlikte bu üç fiilin ikisi veya üçünün işlenmesi halinde cezanın miktarının tayininde bu durum dikkate alınacaktır.
Kişisel Verileri Ele Geçirme veya Yayma Suçu ŞartlarıSuçun meydana gelmesi belirli koşulları gerektirir. Buna göre;
          – Öncelikle kişisel veri kabul edilebilecek bir veri var olmalıdır. 6698 sayılı Kanuna göre veri, kişisel veri niteliğinde olmalıdır.
          – Bu veri, hukuka aykırı bir şekilde ele geçirilmeli, başkasına verilmeli ve açıklanmalıdır.
          – Ele geçirme, yayma, başkasına verme ve açıklama bakımından değişik yöntemler  ve fiiller ile bu suç işlenebilir.
          – Kanun, işlenebilecek eylemlerin şekli ve niteliği bakımından bir sınırlama yapmamıştır ve tanımlama belirlememiştir.
          – Kişisel verinin, yetkili olunmadan elde edilmesiyle ya da üzerinde hakimiyet kurabilecek şekilde temin edilmesiyle suç işlenmiş olur.
          Yine eldeki hukuka uygun  veya hukuk dışı kaydedilmiş verinin, yetkili olmayan bir başkasına verilmesi ya da hukuk dışı bir şekilde başkalarının erişimine hazır hale getirilmesi ile açıklanması da aynı suça vücut verir.
** Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.
*** Suçun nitelikli halleri ise TCK Md. 137’de düzenlenmiştir. Bu suçların;
a) Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
b) Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.