AVUKAT IYAZ ÇİMEN ‘ HUKUKTA TEMERRÜT VE BORÇ ‘ KONUSU HAKKINDA AÇIKLAMALARDA BULUNDU

Avukat Iyaz Çimen, temerrüt konusu ile ilgili olarak ‘ Bir hukuki ilişkide borçlunun temerrüdünden bahsedebilmek için öncelikle;
a-      Taraflar arasında geçerli bir sözleşme olmalıdır. Taraflar arasında geçerli bir sözleşme yoksa temerrüt hükümleri uygulanmaz.
b-      Borcun ifasının mümkün olması gerekir.  Borç ifa imkânsızlığı nedeniyle yerine getirilemiyorsa temerrüt hükümleri uygulanmaz. Borç henüz vadesi gelmeden önce imkânsız hale gelmişse ve ifa imkânsızlığında borçlunun kusuru yoksa borç geçersiz hale gelir. İfa imkânsızlığı borçlu temerrüde düştükten sonra meydana gelirse, bu durumda imkânsızlığa kadar olan devre için temerrüt hükümleri uygulanır. İmkânsızlıktan sonra ise imkânsızlık hükümleri uygulanır. İfa imkânsızlığı akdin kurulmasından önceye ait ise sözleşme yok hükmündedir. 
Temerrüt, kişinin borçlandığı edimi hukuka aykırı olarak yerine getirmemesi halidir. Genellikle sözleşme şartlarına uyulmaması, anlaşılan süre içinde işin yapılmaması, ödeme yapılmaması gibi durumlar söz konusu olabilir. Temerrüt alacaklının ve borçlunun temerrüdü şeklinde iki türlüdür.
Alacaklı temerrüdü, alacaklının borçlunun ifa etmek istediği borcu zamanında ve usulüne uygun olarak kabul etmemesidir. Alacaklı temerrüdü, borçlunun temerrüdüne benzese de, borçlunun borcu ödememe niyetinde olduğunu göstermez. Alacaklı temerrüdünün en yaygın örneği, alacaklının borçlunun borcunu ödemeye hazır olduğunu bildirdiği halde, ödemeyi kabul etmemesidir.
Borçlu temerrüdü, borçlunun borcunu zamanında ve usulüne uygun olarak yerine getirmemesidir. Borçlu temerrüdü, alacaklının ve borçlunun hukuki durumunu önemli ölçüde etkileyebilir.
Temerrüt; bir borçlunun, borç sözleşmesinin kararlaştırılan hüküm ve koşullarına göre borç verene borçlarını ödeyemediği durumu ifade eder. Mali yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, borçlu için kredi puanının zarar görmesi, yasal işlem ve hatta iflas dahil olmak üzere ciddi sonuçlara yol açabilir. Temerrüt, krediler ve tahviller dahil olmak üzere çeşitli finansal işlemlerde meydana gelerek finansal sistem üzerinde dalgalanma etkileri yaratabilir.
Bu yazımızda, temerrüt kavramını ve etkilerini inceledik.
Temerrüdü anlamak
Temerrüt, borç verenler için önemli bir risktir, çünkü anapara ve faiz ödemelerinde kayba neden olarak borç verenin itibarına zarar verebilir. Bir borçlu temerrüde düştüğünde, borç veren teminatı satarak ya da yasal işlem başlatarak fonların bir kısmını veya tamamını geri alabilir. Ancak, bu uzun ve maliyetli bir süreçtir ve borç verenin borçlu olduğu tüm parayı geri alacağının garantisi yoktur.
Temerrüt nedenleri
Ekonomik koşullar, borç alan kişinin davranışı ve borç verenin uygulamaları dahil olmak üzere çeşitli faktörler temerrüde yol açar. Bir durgunluk veya faiz oranlarındaki ani bir artış gibi ekonomik koşullar, borçluların borçlarını geri ödemelerini zorlaştırır. Fazla harcama veya zamanında ödeme yapmama gibi davranışlar da temerrüde sebep olur. Kötü kredi geçmişi veya yetersiz teminatı olan borçlulara kredi teklif etmek gibi uygulamalar da temerrüde düşme riskini artıran etkenler arasındadır.
Temerrüdün sonuçları
Temerrüt hem borç alan hem de borç veren için ciddi sonuçlar doğurabilir. Borçlu için temerrüt, kredi puanının zarar görmesine neden olarak gelecekte kredi almayı zorlaştırabilir. Temerrüt ayrıca, borçluya karşı yasal işlem ve mahkeme kararıyla sonuçlanmasıyla borcun haczedilmesine veya banka hesabına el konulmasına yol açabilir.
Temerrüdü önleme
Temerrüde düşmenin önlenmesi hem borçlunun hem de borç verenin proaktif önlemler almasını gerektirir. Borçlular, temerrüde düşme riskini azaltmak için bütçe oluşturmak, fazla harcamadan kaçınmak ve zamanında ödeme yapmak gibi adımlar atmalıdırlar. Borç verenler, borçlular üzerinde durum tespiti yapmak, krediyi geri ödeme yeteneklerini değerlendirmek ve ödeme yapmakta zorlanan borçlulara kredi değişiklikleri veya yeniden finansman seçenekleri sunmak gibi adımlar atmalıdırlar. Borç alanların ve borç verenlerin olası sorunları belirlemek ve temerrüde düşmeden önce çözüm bulmak için açık ve dürüst bir şekilde iletişim kurması çok önemlidir.
Sonuç olarak; temerrüt, finans dünyasında borç alanın borç verene karşı finansal yükümlülüklerini yerine getirememesi anlamına gelen kritik bir kavramdır. Temerrütlerin borçlular için ciddi sonuçları olabilirken, borç verenleri, yatırımcıları ve daha geniş finansal sistemi de etkileyebilirler. Bu nedenle; borç verme ve borçlanma ile ilgili potansiyel riskleri anlamak ve bu riskleri azaltmak için borçlular üzerinde durum tespiti yapmak, kredi değerliliğini izlemek ve etkili risk yönetimi stratejileri uygulamak gibi adımlar atmak önemlidir. Bunu yaparak, borç verenler ve borç alanlar, temerrüdün etkisini en aza indirmek ve sektörde finansal istikrarı ve sürdürülebilirliği desteklemek için birlikte çalışabilirler.