AVUKAT IYAZ ÇİMEN ‘ HAVAİ FİŞEK KULLANIMI’ KONUSUNDA UYARIYOR

5442 sayılı İl idaresi Kanununun 32/ç maddesinde; “İlçe sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının tasarrufa mütaallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi kaymakamın ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için kaymakam gereken karar ve tedbirleri alır. Bu hususta alınan ve ilan olunan karar ve tedbirlere uymayanlar hakkında 66 ncı madde hükmü uygulanır” denilmektedir.
Bu maddelerin izinsiz, zamansız veya uygunsuz yerlerde usulüne aykırı kullanımı, güvenlik önlemlerinin alınmaması gibi nedenlerle halkımızda korku, heyecan ve paniğe yol açtığı, can ve mal güvenliğinin tehlikeye girdiği, ciddi yaralanma ve ölüm olaylarının meydana geldiği  bilinmektedir., İlimiz Mahalli Çevre Kurulu Kararında eğlence amacıyla patlayıcı, maytap, havai fişek ve benzeri şeyleri kullanmak, ateşlemek gibi benzeri faaliyetlerin, çok hassas kullanım atanlarında yapılmasının yasak olduğu belirtilmiştir.
Bu bağlamda, başkalarının huzur ve sükûnunu bozacak, gürültüye neden olan kişi ve işletmeler ile gerçek ve tüzel kişilere, Türk Ceza Kanunu, Kabahatler Kanunu ve Çevre Kanunu’nun bazı hükümleri ile gürültü kirliliğine karşı yaptırımlar öngörülmüştür. Havai fişeğin atılması sonucu oluşan yüksek seviyeli ses, çevresel gürültü seviyesi sınır değerlerini aştığı, farklı illerde illegal örgüt mensuplarınca toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde başta kolluk kuvvetleri olmak üzere halkımızın can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü şekilde kullanıldığı görülmüştür.
Patlayıcı, maytap ve benzeri maddeleri kullanmak, ateşlemek gibi benzeri faaliyetlerin kamuya acık alanlarda, yollarda ve oturma alanlarında yapılmasının yasak olduğu mevzuatta açıkça belirtilmiştir. Havai fişek atılması sonucunda meydana gelen yüksek ses ve gürültünün insanlarda işitme sağlığı ve bazı kritik sağlık etkilerine neden olabileceği ile gürültüye hassas yapı ve mekanlarda da olumsuzluklar yaratabilmektedir.
Havai fişek ve benzeri ürünler kapalı mekanlarda kullanılmamalı. Irak’ın Musul kentinde 115 kişinin ölümüyle sonuçlanan düğün salonundaki yangının salonda kullanılan havai fişeklerden kaynaklandığına dikkati çeken uzmanlar, ülkemizde de benzer salonların bulunduğuna ve gerekli önlemlerin alınması gerektiğine vurgu yaptı. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Rüştü Uçan: “Ülkemizde kapalı düğün salonlarına çok dikkat edilmeli. Hele bodrum katta olup da yeterli kaçış imkanı olmayanlar mühürlenmeli ve kullanılmamalı.” uyarısında bulundu.
Irak’ın Musul kentinde 115 kişinin ölümüyle sonuçlanan düğün salonundaki yangına, salonda kullanılan havai fişeklerin neden olduğu tespit edildi.
400 kişilik salona 900 kişi davet edildi
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Öğretim Görevlisi Abdurrahman İnce, Musul’daki olayda 400 kişilik salona 900 kişi davet edildiğinin ve bunun için ilave masa sandalye koyulduğunun anlaşıldığını söyledi.
Kompozit malzeme yüksek ısılarda eriyerek damlıyor…
Düğün salonunun yapımında çelik konstrüksiyon iskelet, beton duvarlar, kompozit panel çatı malzemesi kullanıldığının anlaşıldığını da dile getiren İnce, kompozit malzemenin yüksek ısılarda eriyerek damlama şeklinde birçok yerde yeniden tutuşmaya sebep olduğunun görüldüğünü kaydetti.
Salon ve tavanında yanıcı malzemelerden dekorasyonlar bulunuyor
Acil kaçış kapılarının bulunmadığı, normal çıkış kapılarının küçük ve bir kısmının kilitli olduğu, ayrıca bazı kurtulanların bu kapıları kırarak kaçabildiğinin de görüldüğünü ifade eden Abdurrahman İnce, salonda ve salon tavanında yanıcı malzemelerden dekorasyonların bulunduğunu belirtti.
Yangını tutuşan dekorasyon malzemesi yaydı…
Abdurrahman İnce, şunları dile getirdi:
“Bu kapalı salon içerisinde 4 adet havai fişek kullanıldığı, bunlardan çıkan kıvılcımların 4 metreye kadar yükseldiği anlaşılmakta ve video kaydında görülmekte. Bu kıvılcımların tavandaki yanıcı dekorasyon malzemelerinin tutuşturmasıyla yangının meydana geldiği, yukarıdan aşağıya düşen ve yanmakta olan dekorasyon malzemelerinin yangını yaydığı anlaşılmakta. Yangının zehirli dumanının, oluşan yüksek sıcaklık ve devam eden yangından kaçamayan kişilerin ölüm sebebini oluşturduğu da anlaşılıyor.”
Hava fişek kapalı alanlarda kullanılmamalı!
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan da şunları anlattı:
“Havai fişek ve benzeri piroteknik ürünler (kimyasal tepkimeler aracılığıyla ısı, ses, duman, ışık gibi etkiler oluşturmak amacıyla üretilen patlayıcı maddelerin genel adı) kapalı hacimlerde kullanılamaz, kullanılmamalı. Bu yasağa her hal ve şartta uyulmalı.
Ülkemizde de kapalı düğün salonlarına çok dikkat edilmeli. Hele bodrum katta olup da yeterli kaçış imkanı olmayanlar mühürlenmeli ve kullanılmamalı. Yeterli kaçış imkanı olanların ise kaçış kapıları, kaçış merdivenleri sürekli açılabilir pozisyonda olmalı, her düğün öncesi bu husus kontrol edilmeli.”
Perdeler ve süslerin yapımında kolay yanan maddeler kullanılmamalı!
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, özellikle kapalı düğün salonlarında perde ve süslemelerin kolay yanıcı malzemelerden olmaması gerektiğine de vurgu yaparak, “Açık alanda havai fişek ve benzeri piroteknik ürünler kullanılacaksa, mevzuatın ve kullanma kılavuzlarının istediği tüm güvenlik önlemleri alındıktan sonra güvenle kullanılmalı.” dedi.
Düğün mevsiminden önce itfaiye ile tatbikat yapılmalı
Toplantı salonları ve düğün salonlarında maksimum masa ve katılımcı sayısının önceden belirlenmesi ve oturma planlarının belediye onaylı olarak girişte herkesin görebileceği şekilde ilan edilmesi gerektiğini de anlatan Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, şöyle devam etti:
“Yangın söndürme sistemleri ve yangın anında kaçış yollarını gösteren aydınlatma sistemleri devreye girmeli. Bu gibi toplantı salonlarında mayıs ayında (evlilik törenlerinin yoğunluğu başlamadan önce) itfaiye ile birlikte en az bir adet tatbikat yapılmalı. Bu tatbikatlarda görülen eksikler en kısa zamanda düzeltilmeli. Yangın söndürme sistemleri kurulmuş ve faal çalışır durumda olmalı. Yeterli sayıda yangın tüpü de bulunmalı. Bu tip büyük kayıplı yangın ülkemizde olmamasına rağmen bizde de bu ve benzeri salonların olduğu bildiğimiz durum. Bu gibi vahim bir durumla karşılaşmamak için bugünden önlem alalım.”
Havai fişek kullanım tatbikatı
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan’ın özet bilgi verdiği havai fişek kullanma talimatı da şöyle:
-18 yaşını doldurmuş yetkililer tarafından kullanılabilir.
-Dış mekanlarda ve sadece açık alanlarda kullanılması zorunludur.
-Kişilere ve yanıcı maddelere en az 80 metre mesafede olmalı.
-Çevrede ve gökyüzünde engelleyici bir unsur olmamasına dikkat edilmeli.
-Ürün; ok yönü yukarı bakacak şekilde sert ve düz zemine yerleştirip, sabitlenmeli.
-Ateşleme esnasında vücudun hiçbir kısmı ürünün üzerinde olmayacak şekilde yan durarak ateşleme fitil etiketi yırtılmalı.
-Fitili en uç kısmından ateşleyerek sırt dönük bir şekilde ve hızlı adımlarla en az güvenlik mesafesi olan 40 metre kadar uzaklaşılmalı.
-Ürünün yanmaması veya tamamının bitmeden patlamadığı durumlarda en az 15 dakika beklenmeli. Tekrar yakma girişiminde bulunulmamalı. Ürün alınan yere iade edilene kadar güvenli şekilde saklanmalı. 
-Bu ürün yalnızca mülki amirliklerden izin almak koşuluyla kullanılır. Ateşleyici belgesi olmadığı halde kullandığı belirlenenler hakkında adli ve idari işlem yapılır