AVUKAT IYAZ ÇİMEN ‘ EMLAK VERGİSİ SÜRESİ’ KONUSUNDA UYARILARDA BULUNDU
Malik, sahip olduğu ev, bina, arsa gibi mülkler için devlet tarafından belirlenen bir vergiye tabii tutulur. Kişiler sahip olduğu her bir mülk için bu vergiyi ödemekle yükümlüdürler. Mülkler üzerinde bulunan verginin ne olduğunu, nasıl ödendiğini, ödenmediği takdirde mülk sahiplerine ne gibi bir yaptırım uygulanması gerektiğine dair konular oldukça önemlidir. Doğru ve güvenilir bilgiye sahip olmak verginin ödenmesi ya da emlak vergisinden muafiyet durumlarının bilinmesi açısından önem arz etmektedir.
Ev, arsa, arazi, işyeri gibi gayrimenkullerin tabi olduğu emlak vergisinin bu yıla ait ikinci taksit ödeme dönemi başladı. İki eşit taksit halinde ödenen verginin ilk taksit ödemeleri 1 Mart-31 Mayıs arasında yapılmıştı. İkinci taksit ödemeleri ise 30 Kasım’a kadar devam edecek. Emlak vergisini, gayrimenkulün maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa taşınmazı malik gibi kullananlar ödemekle yükümlü. Emlak vergisini zamanında ödemeyen mükellef geciken taksit için gecikme zammı ödemek zorunda. Aylık gecikme cezası yüzde 2.5 olarak uygulanıyor.
İlk defa ev, arsa ya da arazi sahibi olan kişiler emlak vergisini ödemek için öncelikle emlak beyanında bulunması gerekmektedir. “Tapu Taşınmaz Beyanı” olarak bilinen bu işlemi isterseniz e-Devlet portalı üzerinden gerekli talimatları vererek yaptırabileceğiniz gibi isterseniz tapu ile ilgili belediye merkezlerine giderek taşınmazlar hakkında beyanda da bulunabilirsiniz. Taşınmazlar için tapu beyanında bulunurken ihtiyacınız olacak birkaç belge vardır. Bu belgeleri ilgililere sunduğunuzda sizlere o taşınmaz için belirlenen vergi miktarını söyleyebileceklerdir. Taşınmaz beyanında bulunurken ihtiyacınız olan belgeler şunlardır:
Nüfus Cüzdanı Fotokopisi (Mülk sahibine ait)Bina RuhsatıYapı Kullanma İzin Belgesi (Fotokopisi geçerlidir)Emlak Bildirim Formu
Emlak Vergisi değeri, 4 yılda bir toplanan takdir komisyonlarınca belirleniyor. 2022-2025 yılları emlak vergi değerlerinin hesabında dikkate alınacak olan arsa ve arazi metrekare birim değerleri, 30 Haziran 2021 tarihinden önce tespit edilerek karara bağlandı. İlk yıl herhangi bir artış yapılmadan yeni değerler üzerinden ödeme yapılırken, ara yıllarda ise rayiç bedele yeniden değerleme oranının yarısı ekleniyor. Bu yılın hesabında geçerli yeniden değerleme oranı yüzde 122.93 olarak açıklanmıştı. Buna göre bu yıl verginin artış oranı yüzde 61.46 oldu.
Yeniden değerleme oranının eklenmesiyle emlak vergi değeri ortaya çıkıyor. Çıkan sonuçta 1.000 liraya kadar olan değer dikkate alınmıyor. Büyükşehir sınırlarındaki konutlarda ortaya çıkan bu vergi değerinin binde 2’si, büyükşehir olmayan yerlerde ise binde 1’i hesaplanıyor. İşyerlerine ait değerin büyükşehirlerde binde 4’ü, diğer illerde binde 2’si, arsalarda büyükşehirlerde binde 6’sı, diğer illerde binde 3’ü, arazilerde büyükşehirlerde binde 2’si, diğer illerde binde 1’i hesaplanıyor. Ödeme esnasında kültür payı adı altında verginin yüzde 10’u kadar da katkı payı tahsil ediliyor.* Evin 2022 yılına ait emlak vergi değeri: 950 bin TL* 2022 yılına ait yeniden değerleme oranının yarısı: (yüzde 122.93/2): yüzde 61.46* Evin 2023 yılı emlak vergi değeri: 1 milyon 533 bin 917 TL* Verginin tahakkukunda esas alınacak emlak vergi değeri: 1 milyon 533 bin lira* Bu değerin binde 2’si: 3 bin 66 lira* Kültür payı (yüzde 10): 306.6 lira* Ödenecek vergi: 3 bin 372.6 lira
* Evin 2023 yılı emlak vergi değeri: 1 milyon 533 bin 917 TL* Bin liraya kadar olan kesirler dikkate alınmadığından emlak vergi değeri: 1 milyon 533 bin lira* Bu değerin binde 1’i: 1.533 lira* Kültür payı (yüzde 10): 153 lira* Ödenecek vergi: 1686 lira
Emlak Vergisi Kanunu’na göre, hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranları sıfıra iniyor. Hisse ile bile olsa birden fazla eve sahip olanlar muafiyetten yararlanamıyor. Muafiyetten yararlanmak için belediyeye dilekçe verilmeli. Muaf olduğunu bilmeden ödeme yapanlar ise 5 yıl geriye dönük iade alabiliyor.
Bu yıl gayrimenkul alanların ise yılsonuna kadar bulunduğu ilçenin belediyesine bildirim yapması gerekiyor. Tapu tescil tarihi yılın son üç ayında olması durumunda tescil tarihinden itibaren 3 ay içerisinde bildirim yapılabilir. Emlak vergi bildirimi için ilgili belediyeye; tapu fotokopisi, binalar için yapı kullanma izin fotokopisi, taşınmaz sahibinin iletişim bilgileri, vergi numarası veya T.C. kimlik numarası ile müracaat ediliyor. Bu işlem e-Devlet portalı üzerinden de yapılabiliyor. Süresinde beyan vermeyen mükelleflere usulsüzlük ve vergi ziyaı cezaları uygulanıyor.
Emlak Vergisi borcu olup olmadığını sorgulamak ve teyit etmek isteyenler, bu işlemleri bulundukları belediyelerden veya e-Devlet aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) sunduğu İnternet Vergi Dairesi hizmeti işlemlerinden öğrenebilir. Emlak vergisi ödemeleri gayrimenkulün bağlı bulunduğu belediyeye direkt olarak yapılabilir. Belediyelerin hesabının bulunduğu banka şubelerine de ödeme yapılabilir. Ayrıca E-devlet üzerinden de emlak vergisi online olarak ödenebilir.
Ekim ayı enflasyon oranının açıklanmasıyla, 2024’ün yeniden değerleme oranı da belli oldu. 12 aylık üretici fiyat endeksine göre belirlenen yeniden değerleme oranı yüzde 58.46 olarak gerçekleşti. Önümüzdeki yıl çoğu vergi, harç ve cezalarda bu artış oranı uygulanacak. Emlak vergisinin artışında ise yeniden değerleme oranının yarısı dikkate alınıyor. Bu hesapla artış oranı yüzde 29.23 olacak.
