AVUKAT IYAZ ÇİMEN ‘ ÇOCUKLAR VE SANAL OYUN TEHLİKELERİ’ KONUSUNDA UYARDI
Avukat Iyaz Çimen, okulların tatile girmesiyle beraber, çocukların sanal ortamda daha çok fazla vakit geçirdiğini belirterek, oyunların ruh sağlığı üzerinde etkisinin fazla olduğunun altını çiziyor. Çimen, ‘Aileler çocuklarının evde vakit geçirmesi için internet, bilgisayar gibi imkânları sağlayarak sokaktaki tehlikelerden onları korumayı düşünüyor. Oysa bu yaklaşım bambaşka tehlikelere yol açabiliyor. Çocukların bilgisayar başında zaman geçirmeleriyle televizyon başında zaman geçirmeleri aynı şekilde göz önüne alınırsa bu durumun onların obezite riskini arttıracağı söylenebilir. Bu nedenle Amerika Pediyatri Akademisi (the American Academy of Pediatrics) ailelere çocuklarının bilgisayar ve diğer medya ortamları başında geçirecekleri zamanı kısıtlamalarını, çocuklarını fiziksel kondisyonu sağlayan aktiviteler ile mümkün olduğunca yaratıcı oyunlara yönlendirmelerini önermektedir.Bazı bilimsel çalışmalar, bilgisayar oyunlarını oynamanın, çocuklar üzerinde gasp, el koyma ve kalp krizi oranını arttıran bir dizi fiziksel risk altında bıraktığını göstermektedir. Örneğin, bilgisayar oyunu oynamanın tiryakilerde epileptik felçlere bile neden olabileceği görülmektedir. Bazı bilgisayar oyunlarındaki tekrarlanarak yanıp sönen görüntüler, fotosensitif (ışığa duyarlı) epilepsi hastalarını olumsuz etkilemektedir (Subrahmanyam, Kraut, Greenfield, 2000). Bağımlı düzeyinde bilgisayar oyunu oynama, öğrencilerin oyun oynamayı bırakamaması, oyunu gerçek hayatıyla ilişkilendirmesi, oyunu oynamaktan dolayı görevlerini aksatması ve oyun oynamayı başka etkinliklere tercih etmesi gibi sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu durumların ise çocuğun sosyalleşmesini ve akademik başarısını olumsuz yönde etkileyeceği düşünülmektedir (Horzum, 2011).
Öğrenciler geçen hafta itibarıyla 3 ay sürecek yaz tatiline girdi. Çocuklar ve gençler yaz tatilinde dijital ortamda daha fazla zaman geçiriyor, hatta bir günün tamamını bilgisayar oyunlarında geçiriyor. Ancak bilgisayar oyunlarının çoğu son derece zararlı olabiliyor. Dijital oyunlar çocukların ve gençlerin gelişimlerini olumsuz yönde etkiliyor. Hatta bazıları var ki öğrencileri şiddete ve zararlı alışkanlıklara yönlendirebiliyor. Peki oyunların zararlı olduğu nasıl anlaşılır? Anne babalar çocuklarının oynadıkları oyunlarda nelere dikkat etmeli? Hangi oyunlar kesinlikle oynanmamalı? İşte çocukların asla oynamaması gereken 10 dijital oyun:
1- MAVİ BALİNA: Çocuklara en çok zarar veren oyunlardan biri. Çocuklara intihar görevi bile veriyor. Mavi balina nedeniyle Türkiye de dâhil olmak üzere dünyada onlarca çocuk yaşamına son verdi. Telefonlara bu oyun üzerinden her gün bir görev geliyor. Çocuklar da kendilerini bu görevi yapmak zorunda hissediyor.2- MAVİ BEBEK: Korku ve gerilim unsurları içeriyor. Oyunculara 50 gün boyunca çeşitli görevler veriliyor. Bu görevler başlangıçta basit ve zararsız gibi görünse de, zamanla daha tehlikeli ve kendine zarar verici eylemlere dönüşüyor. Çocukların akıl sağlığını ciddi şekilde bozuyor. Oyunun son görevi genellikle intihara teşvik edici nitelikte.3- MOMO: Tıpkı Mavi Balina oyununda olduğu gibi intihara sebebiyet verebilme tehlikesi bulunuyor. Korku ve dehşet uyandıran bir yüzle WhatsApp aracılığıyla kullanıcıların karşısına çıkıyor. Korku filmlerindeki karakterleri aratmayan Momo, kullanıcılara şiddet içerikli fotoğraflar veya tehdit içerikli mesajlar gönderiyor.
KUMAR VE UYUŞTURUCU VAR4- GRAND THEFT AUTO: 18 yaş üstü bir oyun. Uyuşturucu kullanımından şiddete, kumardan hırsızlığa kadar uygunsuz birçok unsur yer alıyor.5- MORTAL KOMBAT: Mortal Kombat, çocukların birbirlerinden duydukları ve oynamak istedikleri oyunlar arasında yer alıyor. Kan, dövüş, adam öldürme gibi birçok şiddet unsuru içeriyor.6- PUBG (PAPÇİ): Çevrimiçi oynanıyor. Bu nedenle kötü niyetli kişilerle karşılaşma riski çok yüksek. Aşırı şiddet içeriyor. Bağımlılık yapıyor.7- GRANNY: Korku oyunu. Her ne kadar bir şaka olarak lanse edilse de çocukların zihnine birtakım intihar imgeleri sokabiliyor.
‘ÇEVRİMİÇİ’NDE TEHLİKE BÜYÜK8- DOOM: Uzay temalı oyunlardan DOOM çocukların ilgisini çekiyor. Uzayda, birbirinden korkutucu görüntüye sahip canavarlar karşısında verilen yaşam mücadelesini anlatan bu oyunda vahşetin her türlüsü var.9- METİN 2: Çevrimiçi bir oyun. Milyonlarca oyuncu bu oyun platformunda bir araya geliyor. Oyunda bir ekonomik düzen bulunduğundan çocuklar sürekli daha fazlasını kazanmayı takıntı haline getiriyor. Çocukların hiç tanımadıkları kişilerle sohbet edebilme, akranları gibi davranan yetişkinlerle bir arada bulunma riski yüksek.10- DARK ELF: Görsel açıdan son derece müstehcen sahneler içeren bir macera oyunu. Karakterlerin cinsel içerikli diyalog ve görüntüleri var. 18 yaş üstü bir oyun.
PEGI ETİKETİNE BAKINÇocukların oynadıkları bilgisayar oyunları genellikle Avrupa dağılımlı olduğu için bu oyunlara özel bir değerlendirme sistemi bulunuyor. Sistemin adı Pan European Game Information (Avrupa Oyun Bilgi Sistemi), yani PEGI. Oyunlarla ilgili bilgiler içerisinde yer alan PEGI etiketleri, yaş sınırlarını gösteriyor. Etiketlere göre PEGI 3, 3 yaş ve üstü; PEGI 7, 7 yaş ve üstü; PEGI 16, 16 yaş ve üstündekiler için uygun oyunlar. PEGI 18 etiketli bir oyun, çocukluk çağındaki hiçbir bireye uygun değil. Oyunların PEGI etiketlerine ulaşmak için Pan European Game Information internet sitesine de bakabilirsiniz.
.
